Biblioteka Publiczna Gminy Kłodzko realizuje od sierpnia 2016 roku do lipca 2017 roku mikroprojekt „Przystanki kultury z książką”, który jest współfinansowany ze środków EFRR oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis. Partnerem projektu jest Stowarzyszenie Rozwoju Regionalnego i Współpracy Czesko – Polskiej w Rychnov nad Kneźnou. Budżet zadaniowy wynosi 20 000 euro. Grupy docelowe to dzieci i dorośli, mieszkańcy pogranicza polsko-czeskiego.
Rozdział pierwszy
Piernik ma starożytne pochodzenie. Geneza piernikarstwa jest ściśle związana z pszczelarstwem. W dawnych czasach miód był najbardziej powszechnym źródłem cukru. Były w nim postrzegane lecznicze i magiczne siły, dlatego znalazł uprzywilejowane miejsce na stole wśród uroczystego pieczywa. Precyzyjne przepisy, jak też składniki były utrzymywane w tajemnicy, ale mawiano, że najlepsi piernikarze używali około 20 rodzajów przypraw. Do czeskiego państwa tradycja pierników dotarła wraz z początkiem XIV wieku z Niemiec. Najstarsze dokumenty dotyczące pierników w Czechach pochodzą z 1335 roku, gdy mówiono, że podczas jarmarku w Turnově sprzedawano pierniki. To najstarsza informacja dotycząca czeskiego piernikarstwa.
W ostatnią sobotę listopada, razem ze społecznością i czytelnikami z Krosnowic wzięliśmy udział w Święcie piernika na Zamku w czeskim Potštejn. Gwoździem programu były wystawy i sprzedaż tradycyjnego czeskiego i polskiego piernika. Możliwości jego przetwarzania i dekoracji są nieograniczone. Od patrzenia i smakowania przeżyliśmy istny „zawrót głowy”. Częścią składową święta była też wystawa produktów pszczelarskich i wyrobów z miodu. Razem z tutejszymi mieszkańcami poznaliśmy tradycje czeskich zaślubin. Mieliśmy okazję zobaczyć piękny gmach biblioteki. Dzięki zachowanym zapisom w księgach poznaliśmy historię Zamku.
Historia zamku Potštejn sięga XIII-go wieku, który prawdopodobnie został zbudowany pod rządami Przemysła Otakara II. W budowę byli zaangażowani przedstawicieli rodu Drslavicu. Pierwsza udokumentowana pisemna wzmianka pochodzi z 1259r. Znaleźć ją można w spisie przywilejów miasta Litomyšl, jest to świadectwo Puty z Potštejna. Następna pisemna informacja pojawiła się w 1312r i wspomina Procka z Potštejna wraz z synem Mikulášem. Ten sam Mikuláš w późniejszych latach ze względu na nieporozumienia z Janem Luksemburgiem staje się rycerzem-rozbójnikiem. Napada na karawany kupieckie na tutejszym szlaku handlowym i jego czyny są na tyle poważne, iż margrabia Karel zorganizował ekspedycję karną. W 1339r zamek został zdobyty przez Karola IV-go, a pod gruzami wieży zmarł Mikuláš z Potštejna. W imię króla Karel przejął majątek Mikuláša. Następnie zamek często zmieniał właścicieli, gdyż królowie zamek często dawali pod zastaw. Lata świetności zamku nadeszły wraz z rokiem 1495, kiedy zamek kupił Vilém z Pernštejna i rozpoczął obszerną przebudowę zamku. Dziś Zamek wygląda, jak na zdjęciach.
Udział społeczności lokalnej z Polski, w tym wydarzeniu jest dowodem na to, że mikroprojekt „Przystanki kultury z książką” zaostrza nasze apetyty na jeszcze więcej… - podkreśla Mariola Huzar, dyrektor Biblioteki. Warto przyjechać w ostatnią sobotę listopada do czeskiego obec, aby wspólnie z czeskimi obywatelami poświętować w klimacie świąt o zapachu i smaku piernika. Impreza zostaje wpisana do kalendarza Biblioteki, jako warta uwagi i udziału w kolejnych edycjach.
Ciąg dalszy nastąpi podczas Spotkań piernikarskich, już 15 stycznia 2017 roku po stronie polskiej w Pałacu w Kamieńcu. Do udziału zapraszają Wójt Gminy Kłodzko, Pałac Kamieniec oraz Biblioteka Publiczna Gminy Kłodzko.
